Azerbaycan Türkçesi
ABD’de kıyılarında yaşanan gelgitleri inceleyen bilim insanları çarpıcı bir sonucu gözler önüne serdi. Bulgulara göre; deniz seviyesindeki artış hızı son 28 asrın en yüksek noktasına ulaştı.
Gelgitler sırasında deniz seviyesinin yükselmesi nedeniyle meydana gelen taşkınlar ülkenin batı kıyısındaki kentlerde yaşamı giderek zorlaştırıyor.
New York Times’ın haberine göre; bilim insanları, özellikle Amerika kıyılarında yaşanan gelgitlerin gelecek yıllarda daha fazla tahribata yol açacağını belirtiyor.
Geçtimiz yıl Miami’de yaşanan su baskınında kanodaki adamın ayakkabısını kürek olarak kullandığı bu fotoğraf çok konuşulmuştu.
Gelgitlerin neden olduğu taşma 30 ila 60 cm kadar kıyıdan içeriye ulaşıyor ve bu, doğada tahribata sebep oluyor. Tuzlu su, çimenleri ve ağaçları öldürerek şehir hayatına zarar veriyor.
FELAKETLERİN HABERCİSİ
Şimdilik verdiği zarar bu kadar gibi görünse de, yapılan yeni çalışmalara göre deniz seviyesindeki yükselme “felaketlerin habercisi” olarak görülüyor.
Konuyla ilgili olarak yakın zamanda yapılan başka bir çalışmada, araştırmacılar, deniz seviyesinin zaman içindeki değişimini incelediler ve son 28 yüzyılda daha önce hiç olmadığı kadar hızlı yükseldiğini buldular.
Söz konusu çalışmayı yapan ekipte yer alan Dr. Benjamin H. Strauss, “Kıyılarda yaşanan taşkınlara karşı yeni bir bakış açısı geliştirilmeli. Bunu yapan gelgit değil. Bunu yapan rüzgâr değil. Bunu yapan biziz. Deneyimlediğimiz kıyı taşkınları için bu geçerli” diyerek denizdeki yükselmenin sorumlusunun insanlar olduğuna işaret etti.
Özellikle son yüzyılda keskin bir artış gösteren deniz seviyesine, karbon salınımının sonucu olan küresel ısınma sebep oluyor.
90 İLA 120 CM’Yİ BULACAK
Çalışmanın en korkutucu kısmında ise bilim insanları, ısınmanın artış trendiyle devam etmesi hâlinde 2100 yılına gelindiğinde okyanus seviyesinin 90 ila 120 cm kadar yükseleceğini öngörüyor.
22. yüzyıl boyunca durum giderek kötüleşecek ve pek çok kıyı kenti terk edilmek zorunda kalınacak.
Araştırmalar bize şunu da söylüyor: “İnsanlığın binlerce yıldır konfor içinde yaşamasını sağlayan ve kıyı kentlerinin büyüyüp gelişmesine izin veren iklim şartlarının sonuna gelinecek.”
Gelgitlerin sıklığındaki değişiklik de oldukça çarpıcı. ABD’nin batı yakasındaki Annapolis kentinde 1955-1964 yılları arasında gelgitler 32 günlük taşkına neden olurken, 2005-2014 yılları arasında sayı 394 güne sıçramış.
Jeolojik kanıtlara bakan bilim insanları son buz devrinden bu yana deniz seviyesinin 121 metre yükselerek kıyı şeridinin yüzlerce kilometre geri çekildiğini ifade ediyorlar.
Bilim insanlarına göre jeolojik bulguların işaret ettiği nokta oldukça basit: Deniz seviyesi ile hava sıcaklığı birbirine tamamen paralel olarak ilerliyor.
19. yüzyılda Sanayi Devrimi ile birlikte okyanuslar hızla yükselmeye başladı; 1980’den bu yana 20 cm’ye ulaştı. Az gibi görünen bu rakam dünya çapında büyük erozyonlara sebep oldu ve milyar dolarlık kayıplara yol açtı.
ÇOK BASİT BİR FİZİK KURALI: SICAKLIK ARTARSA BUZ ERİR
Almanya‘daki Potsdam İklim Araştırmaları Enstitüsü’nde Okyanus Fiziği Profesörü olan Stefan Rahmstorf, American Journal’da yayımlanan makalede imzası olanlar arasında.
2100 yılında deniz seviyesinin 120 cm’e kadar yükseleceğini söyleyen araştırmanın sahibi Dr. Rahmstorf Paris’te geçtiğimiz ay anlaşmaya varılan iklim değişikliğiyle mücadelede atılacak adımların Grönland ve Antarktika’daki erimenin önüne geçemeyeceğini ifade ediyor. Yine de alınmasına karar verilen önlemlerin faydaları olacağının da altını çiziyor.
Dr. Rahmstorf basit bir fizik kuralına dikkat çekiyor ve “Sıcaklık artarsa buzun erimesi hızlanır. Bu sadece basit fizik” diyor.
http://www.hurriyet.com.tr/bilim-insanlarindan-kotu-haber-son-28-asrin-en-yuksegine-ulastik-40059770
