Yeni Meclis eski tartışma 1991’de Meclis’teki yeminini Kürtçe yapan Leyla Zana, 24 yıl sonra ise yeminine Kürtçe başladı. ‘Türkiye milleti’ tanımını kullanan Zana’nın yemini geçersiz sayıldı.

TBMM’nin 26. dönemi milletvekillerinin yemin etmesiyle başladı. Yemin törenine, 24 yıl aradan sonra HDP Ağrı Milletvekili Leyla Zana “yemin krizi”yle damgasını vurdu. Kürsüye geldiğinde önce “Onurlu ve kalıcı bir barış umuduyla…” diye Genel Kurul’u selamlayan Zana, yemin metninde yer alan “Türk milleti” ifadesini, “Türkiye milleti” diye ifade edince, anayasadaki metne sadık kalmadığı için geçici TBMM Başkanı Deniz Baykal, yemini geçersiz saydı. Zana, daha sonra yaptığı açıklamada, “Bazı şeylerin değişmesi gerek, kesinlikle tekrar yemin etmeyeceğim” dedi. Yemin töreni ayrıca “besmeleli” ve “çok dilli” selamlamalara sahne oldu.

3 siyasi parti liderinin hazır bulunduğu yemin törenine, sinüzit ameliyatı olan Selahattin Demirtaş katılmadı. Zana’nın yemini sırasında Genel Kurul “karıştı.” Zana, yemin etmeden önce kürsüden Kürtçe, “Onurlu ve kalıcı bir barış umuduyla…” dedi. Yemin ederken de metinde yer alan “Türk milleti” yerine “Türkiye Milleti” ifadesini kullanan Zana’ya Baykal, müdahale etti. Baykal, yeminini tekrar etmesi gerektiğini söyledi, ancak Zana Meclis Genel Kurulu’nu terk etti. Zana’yı izleyici locasında oturanlar da ayağa kalkıp alkışlarla protesto etti. Zana, 7 Haziran seçimlerinin ardından yapılan yemin töreninde de yine “Türk milleti” ifadesini gırtlaktan telaffuz etmiş, ancak tam olarak “Türkiye” ifadesi duyulmadığı için yemini geçerli sayılmıştı.

ilk kriz 1991’de…

Zana, ilk olarak 1991’de DEP milletvekili olarak girdiği parlamentoda “Kürtçe yemin” kriziyle gündem olmuştu. Erdal İnönü liderliğindeki SHP 1991 seçimlerinde Zana’nın da aralarında bulunduğu bazı DEP adaylarını kendi listesinden aday göstermişti. Bu milletvekillerinden olan Zana ve Hatip Dicle, 6 Kasım 1991 günü TBMM’de milletvekilliği yemin töreninde Kürtçe konuşunca yemin krizi çıkmıştı. Zana’nın da aralarında bulunduğu DEP’liler daha sonra milletvekillikleri düşürülerek, cezaevine gönderilmişti.

Etmezse ne olacak?

Zana’nın yemin etmemesi halinde Meclis’te yasama çalışmalarına katılamayacağını belirten yetkililer, Genel Kurul’da konuşma yapamayacağını, oy kullanamayacağını, yasa teklifi veremeyeceğini, ancak özlük haklarından yararlanacağını ifade etti.

Besmeleyle yemin etti

AKP Bursa Milletvekili Bennur Karaburun’un yeminine başlamadan önce besmele çekmesi dikkat çekti. Bunu Erdoğan’ın alkışlaması da dikkatlerden kaçmadı.

Aslan, Arapça konuştu

HDP Milletvekili Mehmet Ali Aslan yemin etmeden önce kürsüden Arapça “Halkların barışı, huzuru ve kardeşliği için” dedi.

CHP’li Gamze Akkuş İlgezdi ve Hilmi Yarayıcı, sol yumruğunu havaya kaldırarak yemin etti. AKP’li Necip Kalkan, boynunda Türk bayrağıyla kürsüye çıktı..

‘Leyla Zana’nın yemini bireysel’

Zana’nın kürsüde Kürtçe konuşmasının HDP’nin herhangi bir yetkili organında alınmayan bir karar olduğu, Zana’nın kendi bireysel iradesiyle yemini bu şekilde ettiği belirtildi. HDP yönetiminin hiçbir yorum yapmaması dikkat çekti. HDP’li Altan Tan, yemin öncesi “Bu yemini ettikten sonra içimden Allah’tan özür dileyeceğim” dedi.

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/421925/Yeni_Meclis_eski_tartisma.html