Azerbaycan Türkçesi
Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de 20 Ocak 1990 tarihinde protesto gösterisi düzenleyen kalabalığa müdahale eden Sovyet askerlerinin gerçekleştirdiği katliamın fotoğraflarını çekerek, dünyaya duyuran Rasim Sadıgov, o günlerin hala rüyasına girdiğini söyledi.
Ünlü fotoğrafçı Sadıgov, Sovyet askerlerinin sivil halka karşı gerçekleştirdiği katliamın üzerinden 26 yıl geçmesine rağmen, acılarının hala tazeliğini koruduğunu dile getirdi. Sadıgov, Cihan Haber Ajansı’na (Cihan) katliamgünlerinde gördüklerini ve yaşananları anlattı.
O dönemde foto muhabir olarak çalıştığını dile getiren Sadıgov (60), 20 Ocak gecesi Sovyet askerlerinin zırhlı araçlarla Bakü’ye girerek bağımsızlık mücadelesi için toplanan sivil halka ateş açtığını hatırlattı. Katliamı gerçekleştirenlerin normal askerlerden farklı olduğunun altını çizen Rasim Sadıgov, “Sanki onlar yataktan yeni uyandırılmıştı. Uzun saçları, sakalları, garip simaları vardı. Bunlar gece katliamı gerçekleştirdikten sonra sabaha yakın kayboldular. Onlar görevlerini yaptılar ve hemen de gittiler. Ardından Bakü’ye genç Sovyet ordusu geldi.” dedi.
Katliamı belgelemek için şehrin her tarafını gezdiğini ifade eden Sadıgov, çekilen fotoğrafların filmlerini askerlerden korumak için arkadaşlarından yardım istediğini kaydetti. Ünlü fotoğrafçı,”Çektiğimin filmleri arkadaşlarıma veriyordum, onlar da büronun güvenlikçisine ulaştırıyorlardı. Güvenlikçiyi ben gelene kadar fotoğrafları hiç kimseye verme diye tembihledim . Ben yakalanırsam çektiğim belge niteliğindeki fotoğrafların kaybolacağından çok korkuyordum. ” dedi.
Korktuğunun başına geldiğini aktaran Rasim Sadıgov, askerlerin kendisini yakaladığını ve sadece üzerindeki 2 fotoğraf filmini aldıklarını belirtti.
NE GÖRDÜYSEM ÇEKTİM
O günlerde karşısına çıkan her şeyin fotoğrafını çektiğini belirten Sadıgov, “Ne gördüysem çektim. Kurşunlanmış bir ağacı bile çektim. Ağaçtaki kurşun izlerini çekmeyi bile ihmal etmedim. Kan, insan parçaları, cesetler, yaralı insanlar herşeyi çekiyordum. Katliam günü yaklaşık 3 bin fotoğraf çektim. ” diye konuştu.
Zırhlı araçların, tankların binalara rastgele ateş açtığını söyleyen Sadıgov, askerlerin seken kurşunlar kullandığını kaydetti. Evleri içinde yaşlıların, çocukların, hastaların kurşun yarası aldığını hatırlatan Azerbaycanlı fotoğrafçı, ” Evlerde çok sayıda yaralı vardı. İnsanların çoğu seken kurşunlardan korunmak için banyoya saklandıklarını söylediler.” şeklinde konuştu.
ASIL KAHRAMANLIK ÖLMEDEN BU FOTOĞRAFLARI ÇEKEBİLMEKTİ
O zaman üzerinde büyük bir yükümlülük olduğunu dile getiren Sadıgov, konuşmasına şöyle devam etti: ” O zaman benim için ölmek kahramanlık değildi. Kahramanlık bu katliamı çekerek dünyaya duyurmaktı. Her basın çalışanı gibi üzerimde büyük yükümlülük vardı. Her gün bin fotoğraf basarak belirli insanlara, büyükelçiliklere, yabancı gazetecilere, işadamlarına ulaştırıyordum. Azerbaycan’da yaşanan bu trajedinin her taftan duyulmasını istiyordum. Dünyanın bu gelişmeden haberi olmadığını düşünüyorduk. Sonra öğrendik ki herkes sessiz kalmyı tercih etmiş. Çektiğim fotoğraflar daha çok Türkiye’de yayınlandı. ”
20 Ocak katliamının hayatında büyük etkisinin olduğunu bildiren Sadıgov, “Katliam hala rüyalarıma giriyor. O günleri unutamıyorum. İnsanların çığlığı, akrabaların yakınlarının cesetleri yanında bağrışmaları, ağlayan insanların o halini hiç unutamıyorum.” dedi.
Bakü’de 20 Ocak 1990 tarihinde silahsız insanlara rastgele ateş açan ve üzerilerine tanklar süren Sovyet askerleri, aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 137 kişiyi hunharca katlederken, 700 kişiyi ise yaralamıştı. Ülkede bağımsızlık mücadelesinin dönüm noktası olarak kabul edilen 20 Ocak’ta hayatını kaybedenler her yıl aynı dönemde ülkede ve yurt dışı temsilciliklerinde çeşitli törenlerle anılıyor.
https://www.youtube.com/watch?v=euwsyfCZ89o
KAYNAK: CIHAN
