
I YAZI
Çok, hem de çok uzaktan başlarsak bile, uzun bir liste oluşur. 1990’ları erteliyoruz; çünkü Azatlık Hareketi ve türlü türlü ihanetleri incelemek, baş verenleri tahlil ederek sonuçları okura sunmak uzun ve karmaşık bir ansiklopedi çalışmasına benziyor. Amacımız bu değil tabii. Şu anda Azerbaycan’da baş verenlere ve toplumu şaşırtan olaylara değinmek, siyah sır perdesinin arkasındakilere kimsenin günahına girmeden ışık salmaktır amacımız. 1993 de yol alan olaylar Haydar Aliev’in iktidara gelmesi ile yön değiştirdi. Bu aralık büyük düşünür Abulfez Elçibey’in Ata Aliyev’in gelişindeki rolünü bu gün özgür Azerbaycan’da ikamet eden vatandaşların kendi muhakemesine bırakıyoruz ve direkt konuya geçiyoruz.
**
Farklı bir coğrafiye olarak çok büyük önem taşıyan Azerbaycan Ata Aliyev’in iktidara gelmesi ile bölünmekten kıl payı kurtuldu. Ama adam yaşlı ve hasta idi. Çevresinde bir çok güçler kendi aralarında onun yerine aday olacak kişini belirtmişti. O insanlara cesareti hem de İlham Aliyev’in siyasetten uzak durması, Ata Aliyev’in işleri ile mesafeli davranması ve en esas sebep Onun özgür ve rahatlık seven olması idi. Ülke içi örgütler tabii ki Ata Aliyev’in iktidara gelişi ile planları suya düşmüş diş güçlerin desteğini de alırlardı. Azerbaycan toplumunda Oğul Aliyev’in negatif imajının yaranmasını sağlamak o güçlerin yaptıkları hesaba göre yeterli olacaktı. Ata Aliyev’in zaten başı dertten kurtulmuyordu: Topraklar satılır, gönüllü birlikler dahili savaşlara bulaştırılıp kahraman insanların hapislere tıkılması ile rahat bir ortam hazırlığı yapılır, 1990 lar, özellikle Karabağ savaşında bedeli olmayan silahların savaş alanından çıkarılıp başkentte ve sınır bölgelerinde toplanırdı. Değinmekten kaçındığımız şu konular Azerbaycan’ın yüreğinde yeşermeğe başlayan bir tümörün-ahtapotun sadece bacaklarından biri idi. Ata Aliyev’in vefatı ülke dışı güçlerin planlarını tekrar suya düşürdü. Azerbaycan millet olarak kendi seçimini yaptı.
Ali İnsanov’un ani hapsi
Artık İlham Aliyev iktidarı kazanmış. Ülkeye nispi sakinlik hakimdir. Ata Aliyev’in ölümü halkın bu adamı ne kadar sevdiğinin göstergesi oldu. Muhalif medyanın çabalarına bakmayarak (özellikle Azatlık gazetesi ve Azatlık radyosu) halk kendi rehberini ve oğlunu büyük sevgi ile hak dünyasına ağırlamış, bazı bölgelerde oğul Aliyev cumhurbaşkanı seçimlerinde 98 faiz oy almıştı. İktidar gazetelerine röportajlarında radikal muhalefetin lideri İsa Gamber özellikle bu itirafta bulunmuş ve dış güçler ondan kurtulmak için planlar uygulamak kararı almışlardı. Oğul Aliyev’in hareketli hayat terzine düşkün karakterini yaratmak için uğraşan muhalefet medyanın yaptıkları işe yaramayanda Oğul Aliyev’in ikinci seçimleri kayıp etmesi için farklı planlar uygulamağa başladılar. Zaten muhalefetin iş planı ülke dışındaki beyinlerin üretimi idi. Onlar halkı daha çok tanıyor, bölge insanını nasıl ayaklandırmağı, kimleri ireli itmesini, kimleri nasıl çamur atıp lekelemesini iyi biliyorlardı. Azerbaycan’ın dışındaki küvetler Almanya; Arabistan ve İran’da faaliyet gösterirdi.
Suya düşen hayaller dış güçleri daha aktif olmağa zorluyordu. Cumhurbaşkanı seçkilerine hazırlanan Azerbaycan toplumu daha ince yerinden vurulacaktı ve bu iş için paraları; yüklü projeler, yarışmalara ayrılan harcamalar için cimrilik etmeyen, sel gibi servet tüketen küvetler bir meseleni dikkatten kaçırmıştılar. Azerbaycan halkının geninde ihanet olmadığını. Paraya sulanan, kendini kurtarmak için her yola baş vuran Azerbaycan insanı konu Vatan olunca duraklayacak. Cumhur Başkanın Özel Kalem Müdürü Akif Muratverdiyev hapis edilir. Ani hapsi her kesi şaşkına çevirir. Bir şaşkınlık daha; sağlık Bakanı Ali İnsanov’un bileklerine kelepçe vurulur. Villaları, altın kerpiçleri uzun zaman gazete manşetlerinde, sosyal paylaşım siteleri ve tv ekranlarında yer alan sağlık bakanının hapsinin perde arkası çok az kişiye malum idi. Kendisi hapishanede tutulsa da mal varlığının ve çok büyük etki gücüne malik önemli iş yerlerinin (yerel radyo stüdyosunun ve çiftliklerinin) hele de ‘emin ellerde’ olduğu bilgisi gibi.
Ali İnsanov’u suçlamak için yeterinde kanıt vardı; yıllar yılı Azerbaycan sağlık sektöründeki kaos, rüşvet ve bir sürü problemler.
Ama sağlık bakanının en büyük suçu ülkenin kaderini değişmek için iç örgütler ve karanlık odaklarla işbirliğinde bulunması idi. Olayın içinde olan kaynak iddaa ediyor ki, ülkenin birinci hanımının egzersiz yaptığı aerobik salona kamera yerleştirmiş ve elde edilen videolardan resimler alınmıştır. Spor kostümünde olan leydi Aliyeva’nın uygun olmayan pozlarda resimlerinden binlerle poster basılacak ve gece yarısı yaşayış merkezlerinde duvarlara yapıştırılacaktı. Seçkiden birkaç gün önce baş verecek bu olayın sonucu Oğul Aliyev için çok feci bitmeliydi. Kimse ona ses vermeyecekti. Fikir babası olduğu projenin sonucu kafasında patlayan İnsanov hapis edildi.